Trong những năm gần đây, giáo dục STEAM đang trở thành xu hướng nổi bật trong các trường học hiện đại – nơi trẻ được học bằng trải nghiệm thực tế, bằng chính đôi tay và trí tò mò của mình. Không còn là những giờ học khô khan với con số hay công thức, mô hình STEAM giúp con khám phá thế giới thông qua việc làm thật – hiểu thật – và sáng tạo thật. Khi được áp dụng trong các hoạt động trải nghiệm, đặc biệt là trong lĩnh vực F&B, STEAM mang đến cho trẻ cơ hội học tập toàn diện hơn bao giờ hết.
STEAM là gì?
STEAM là viết tắt của 5 lĩnh vực:
Science (Khoa học) – Technology (Công nghệ) – Engineering (Kỹ thuật) – Arts (Nghệ thuật) – Mathematics (Toán học).
Mô hình giáo dục này khuyến khích trẻ kết nối kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau để tìm ra giải pháp cho vấn đề thực tế.
Thay vì “học để thi”, STEAM giúp trẻ học để hiểu – học để làm – và học để phát triển tư duy sáng tạo.
Điểm đặc biệt của STEAM nằm ở chỗ: trẻ được phép thử, được phép sai, và được khuyến khích tự mình tìm ra câu trả lời. Chính quá trình đó mới là phần “học” quý giá nhất.
Vì sao nên cho trẻ học theo mô hình STEAM?
Thế giới hôm nay thay đổi từng ngày. Trẻ em không chỉ cần ghi nhớ kiến thức, mà còn cần biết cách tư duy, cách giải quyết vấn đề và cách thích ứng. Giáo dục STEAM chính là nền tảng giúp trẻ phát triển những kỹ năng này một cách tự nhiên.
Khi tham gia các hoạt động STEAM, con học được cách:
-
Quan sát và phân tích hiện tượng xung quanh.
-
Đặt câu hỏi “Tại sao?”, “Làm thế nào?” thay vì chỉ chấp nhận thông tin.
-
Suy luận logic để tìm ra nguyên nhân và kết quả.
-
Hợp tác cùng bạn bè để hoàn thành nhiệm vụ chung.
-
Và quan trọng nhất: cảm thấy việc học là niềm vui, không phải áp lực.
Bé học được gì qua trải nghiệm STEAM?
1. Khám phá khoa học một cách gần gũi
Khi trẻ quan sát hiện tượng nấu ăn, trộn nguyên liệu hay làm thí nghiệm nhỏ, con đang tiếp cận kiến thức khoa học mà không hề thấy nhàm chán.
Chẳng hạn, khi tìm hiểu “vì sao bánh nở trong lò”, “tại sao kem tan chảy ở nhiệt độ thường”, hay “vì sao nước sôi tạo thành hơi” – đó chính là lúc trẻ hiểu về phản ứng hóa học, sự thay đổi trạng thái vật chất và tác động của nhiệt độ.
Thay vì học thuộc lòng, con được trải nghiệm khoa học trong đời sống thực tế.
2. Hiểu cách công nghệ và kỹ thuật vận hành
Trẻ em rất thích khám phá cách mọi thứ hoạt động. Trong các hoạt động trải nghiệm, khi con được quan sát hoặc sử dụng các dụng cụ, máy móc đơn giản, con đang học nguyên lý công nghệ và kỹ thuật.
Điều này giúp trẻ hình thành tư duy hệ thống – hiểu rằng để tạo nên một sản phẩm hoàn chỉnh, cần có quy trình, cấu trúc và sự chính xác trong từng chi tiết.
Qua đó, con học cách làm việc tỉ mỉ, có kế hoạch và biết trân trọng công sức lao động.
3. Khơi dậy tư duy sáng tạo nghệ thuật
Thành tố A (Arts) trong STEAM mang đến một góc nhìn mềm mại hơn cho việc học.
Mọi hoạt động đều có thể trở thành “sân chơi sáng tạo”: từ việc phối màu, tạo hình sản phẩm, đến cách trình bày ý tưởng.
Trẻ được tự do thể hiện cá tính, cảm xúc và trí tưởng tượng của mình – điều mà học lý thuyết không thể mang lại.
Khi con hiểu rằng mỗi sản phẩm đều có thể là một tác phẩm nghệ thuật, con sẽ học được cách nhìn thế giới bằng con mắt thẩm mỹ và sáng tạo hơn.
4. Ứng dụng toán học trong đời sống
Toán học trong STEAM không còn là những phép tính khô khan. Trẻ học toán thông qua các hoạt động như đo lường, đếm, ước lượng thời gian, chia tỉ lệ nguyên liệu, hay so sánh hình dạng – tất cả đều là toán học ứng dụng.
Nhờ vậy, con hiểu rằng toán không chỉ nằm trên trang giấy, mà hiện hữu trong mọi hoạt động hàng ngày – từ làm bánh, lắp ráp, đến thiết kế mô hình.
5. Phát triển kỹ năng xã hội và tinh thần hợp tác
Các hoạt động STEAM thường được tổ chức theo nhóm nhỏ. Trẻ học cách chia sẻ ý tưởng, lắng nghe và phối hợp với bạn bè để cùng đạt mục tiêu chung. Khi làm việc nhóm, con cũng rèn được kỹ năng giao tiếp, sự kiên nhẫn và khả năng giải quyết xung đột – những yếu tố quan trọng cho hành trình trưởng thành.
6. Học cách kiên trì và giải quyết vấn đề
Trong hành trình “làm – thử – sai – sửa”, trẻ học được rằng thất bại không đáng sợ.
Khi một mô hình không hoạt động như mong đợi, con sẽ tìm hiểu nguyên nhân, điều chỉnh và làm lại.
Chính quá trình đó giúp con rèn tính kiên trì, phát triển tư duy giải quyết vấn đề – những kỹ năng quan trọng mà mọi nhà giáo dục đều hướng đến.
Giá trị của STEAM khi kết hợp với trải nghiệm thực tế
Khi được lồng ghép vào các hoạt động trải nghiệm, STEAM không chỉ là kiến thức mà còn là hành trình khám phá bản thân.
Trẻ không chỉ “hiểu biết” mà còn “thấu hiểu” – vì con tự mình làm, tự mình cảm nhận và tự mình nhận ra giá trị của lao động, sáng tạo và học hỏi.
Giáo dục STEAM không dạy trẻ “trở thành thiên tài”, mà giúp con trở thành chính mình – một người học biết tò mò, dám nghĩ và dám làm.
Giáo dục STEAM là cách học của tương lai – nơi trẻ được tiếp cận tri thức bằng trải nghiệm thực tế, được khuyến khích đặt câu hỏi và tự tìm câu trả lời.
Dù là trong lớp học, phòng thí nghiệm hay trong bếp nhỏ, mỗi hoạt động đều có thể trở thành bài học ý nghĩa giúp con phát triển tư duy, sáng tạo và kỹ năng sống. Khi trẻ được học bằng cả trí óc, đôi tay và trái tim, đó chính là lúc con thật sự “lớn khôn” qua từng trải nghiệm.